Transformatory mocy (sieciowe) w zasilaczach urządzeń są coraz rzadziej wykorzystywane i mają ku temu powody - przetwornice impulsów są znacznie bardziej kompaktowe, mają wiele wyższych właściwości. Jednak w niektórych przypadkach preferowany jest podręcznikowy transformator niskiej częstotliwości.
Główne parametry transformatora są określane podczas jego obliczania, na wybór cech ma również wpływ wybór materiałów. Impregnacja transformatora lakierem pozwala na zastosowanie niedrogich (w tym używanych) materiałów w celu poprawy sytuacji. Lakier w cewkach przyczynia się do ich lepszego chłodzenia (szczególnie w transformatorach toroidalnych), leczy większość mikrodefektów izolacji lakieru drutu uzwojenia (szczególnie w przypadku stosowania starych lub używanych drutów), mocuje cewki drutu w cewkach, nie dopuszczając do zakłócenia efektu magnetostrykcyjnego z luźnym uzwojeniem i nieblokującą izolację międzywarstwową. Zwiększa wytrzymałość i przeżywalność izolacji. Ogólnie impregnacja zwiększa niezawodność transformatora, bardzo zmniejsza szum, szczególnie gdy nie jest wystarczająco ostrożne uzwojenie i wybór ciężkich warunków. Poprawia „modyfikację klimatu”.
Należy pamiętać, że impregnacja transformatora znacznie zwiększa jego rozproszoną pojemność międzyzwojową, co pogarsza (zmienia) odpowiedź częstotliwościową (charakterystykę amplitudowo-częstotliwościową) transformatorów sygnałowych. Na przykład nie stosuje się impregnacji transformatorów wyjściowych (lampowych) stacjonarnych wzmacniaczy dźwięku. Prowadzi to do zablokowania odpowiedzi częstotliwościowej przy wysokich częstotliwościach.
Co było potrzebne do pracy.
Narzędzia, materiały.
Domowa komora próżniowa, lakier do impregnacji, pakowania, suszenia szafy (można to zrobić za pomocą pieców elektrycznych), zestaw średnich narzędzi stołowych do montażu transformatora, zestaw narzędzi do instalacji elektrycznej (sprawdzanie działania gotowego transformatora).
Zaczynajmy.
Przedmiot - transformator do zasilacza laboratoryjnego opartego na TS-180-2. Jest to dobry (pomimo nieznacznie zwiększonej indukcji w rdzeniu i gęstości prądu w drutach), niezawodny i wygodny transformator stosowany w telewizorach lampowych. Uzwojenia pierwotne i ekran elektrostatyczny są pozostawione w oryginalnej postaci, uzwojenia wtórne są zliczane i przewijane.Główne dane transformatora TS-180-2 zestawiono w tabeli.
Konieczne było uzwojenie kilku zwojów niskiego napięcia, usunięto standardowe uzwojenia wysokiego napięcia (wiele zwojów, wiele warstw). Zużyte bezpłatne regularne uszczelki między warstwami grubego papieru. Liczba zwojów dla nowych uzwojeń była niewielka, drut o znacznej średnicy - uzwojenie wykonano ręcznie, bez użycia specjalnych mechanizmów.
Aby sprawdzić poprawność uzwojenia, transformator zmontowano „na nitce pod napięciem”. Połówki rdzenia są ciągnięte razem z drutem, końce przewodów uzwojenia są pozbawione izolacji lakierniczej. Multimetr znalazł wnioski z każdego z uzwojeń, włączenie testowe zmierzyło napięcie bez obciążenia. Zamów Są napięcia, mieszczą się w normalnych granicach.
Transformator został zdemontowany, na cewkach wykonano górną „dekoracyjną” warstwę izolacji papierowej.
Próbowałem cewki w komorze próżniowej ze standardowej odciętej puszki 0,75 litra. Jak powiedział poeta z trocinami w głowie, wchodzi i wychodzi.
Proces będzie wymagał ogrzewania i suszenia w podwyższonych temperaturach. Używany do tych celów stary domowy piekarnik. W projekcie nie przewidziano regulatorów temperatury, konieczne było ręczne włączanie i wyłączanie. Przy częstym użyciu takie urządzenie jest lepiej wyposażone w prosty termostat. Nie trzeba mieć do dyspozycji piekarnika, stosunkowo niewielki rozmiar cewki pozwala na przetrwanie z pewnym rodzajem surogatu. Na przykład, gdy był w szkole, autor użył dużej puszki umieszczonej na kuchence elektrycznej (możliwość umieszczenia jej na świeżym powietrzu). Aby cewki nie paliły się, na dno puszki wylano piasek, ułożono fragmenty płytek ceramicznych. Kawałek puszki banku był przykryty z góry.
Tutaj wlano również warstwę suchego piasku pod cewkę (w celu pochłonięcia przeciekającego lakieru) i położono kilka płaskich kamieni (aby nie rozlać cewki w piasku).
Oczywiście istnieją specjalne lakiery impregnujące, które zapewniają wyższą charakterystykę, jednak przy normalnych niewojskowych wojskowo-tropikalnych wymaganiach dotyczących transformatora, lakiery na bazie alkidowej, uretanowej lub glificznej z najbliższego sklepu budowlanego z powodzeniem działają. Opisana technologia jest dla nich. Lakier alkoholowy z szelakiem jest również bardzo wygodny do impregnacji, a ze względu na swoją niską lepkość dobrze impregnuje papier i mocuje cewki cewek. Jest to szczególnie dobre w przypadku cewek z cienkim drutem. Niestety obecnie ten lakier jest bardzo rzadki i drogi.
W opisanym eksperymencie zastosowano lakier alkidowo-uretanowy „jachtowy”. Do mojej dyspozycji był lakier z pigmentem (barwiony). Nie jest to wcale konieczne (używane już istniejące), a jeśli kupisz specjalny lakier do impregnacji, lepiej wybrać zwykły przezroczysty.
Lakier jest raczej lepką rzeczą, niechętnie wpełza w wąskie gardła. Zmniejszyć lepkość poprzez rozcieńczenie odpowiednim rozpuszczalnikiem lub (lepiej) przez ogrzewanie. Lakier najlepiej ogrzewać w kąpieli wodnej na kuchence elektrycznej (bez otwartego ognia!). Jeszcze lepiej i wygodniej jest osobno podgrzewać ciepłą wodę (zabrać ją z źródła wody) i włożyć do niej słoik z lakierem.
Cewka z drutem jest znacznie zimniejsza niż lakier. Ma znaczną masę i ma rozwiniętą (wewnętrzną) powierzchnię - podgrzany lakier szybko się ochłodzi. Bardzo wskazane jest również wstępne podgrzanie cewki do 70-80 stopni. Wygodnie jest ogrzewać w tej samej suszarce z piekarnikiem, w takiej temperaturze w dotyku - „dłoń już nie toleruje”. Cewkę należy rozgrzać tak dokładnie, jak to możliwe. To wymaga czasu.
Po zakończeniu wszystkich czynności przygotowawczych (podgrzanie cewki i lakieru) przystępujemy bezpośrednio do impregnacji. Wszystko jest tutaj oczywiste - wkładamy cewkę do pojemnika, napełniamy ją lakierem głową, odczekamy pięć minut (lakier wchłonie i czołgnie się tam, gdzie to możliwe), dodajemy lakier i zamykamy pokrywę komory. Wypompowujemy jak najwięcej powietrza. W takim przypadku powierzchnia lakieru może się spieniać (są to pęcherzyki powietrza wychodzące z cewki), więc lepiej jest wypompować porcje, umożliwiając osadzenie się piany. Przy niewystarczającym ogrzewaniu (niska mobilność lakieru) proces ten może chwilę potrwać, więc pompowane naczynie powinno również zostać podgrzane.Najłatwiej to zrobić, umieszczając go w gorącej wodzie.
Wreszcie, gdy osiągnięto maksymalną dopuszczalną konstrukcję komory próżniowej i nowe pęcherzyki powietrza nie wychodzą z cewki, impregnację można uznać za zakończoną. Powietrze jest wpuszczane do komory, cewka jest usuwana z lakieru. Niech trochę popłynie i umieść w ogrzewanej komorze suszącej. Część lakieru z cewki nieuchronnie następuje, dlatego przydatne jest wypełnienie suchym piaskiem pod cewką. Dobrym wskaźnikiem tego procesu jest kolor zewnętrznej owijki papierowej cewki i odparowującej lotnej części lakieru. Kolor nie powinien być zbyt ciemny, spalony, chociaż tak się stało. Zwykle jasnobrązowy, brązowy odcień był uważany za zadowalający wynik. Podczas procesu suszenia lepiej jest kilkakrotnie obrócić cewkę wokół osi. Narzędzia do tego muszą być przygotowane wcześniej.
Głównym wskaźnikiem jest odparowywanie substancji lotnych z lakieru, jak pokazuje praktyka. Tak długo, jak lakier jest w swojej pierwotnej formie w cewce, rozpuszczalnik i frakcje lotne odparowują z niego. Wygląda jak biały dym o charakterystycznym zapachu. Wyróżnia się dość intensywnie, więc proces jest niedozwolony, przeprowadzaj w pomieszczeniu. Chyba że w dobrym wyciągu. Gdy dym przestanie być emitowany, suszenie można zatrzymać. Należy pamiętać, że lakier wewnątrz cewki nie jest utwardzony. Jest to zmiękczona (temperatura) gęsta masa. Dlatego nie warto wstrząsać i wyciągać gorącej cewki. Należy ostrożnie, bez ruszania drutami, wyjąć z piekarnika i postawić obok (w temperaturze pokojowej) do ostygnięcia.
Po schłodzeniu cewki absolutnie nie powinny mieć zapachu lakieru, a wypalenie zewnętrzne jest również niepożądane.
Stwardniałe smugi lakieru usuwa się nożem, płatki kontaktowe są czyszczone, tunel rdzenia jest starannie wypoziomowany. Przewody transformatora są wyrównane, ich powiązanie jest określone. Ich integralność jest sprawdzana. Wnioski są skracane do długości roboczej, rozbierane, podarte.
Transformator jest zmontowany, szczególną uwagę zwraca się na zespół rdzenia. Wszystkie płytki powinny być mocno dociśnięte, skręcony podzielony rdzeń nie powinien mieć rozwarstwienia. Połówki rdzenia powinny być mocno ściśnięte. Niedopuszczalne (grabienie ścian tunelu przy zbyt ciasnym dopasowaniu) zanieczyszczenia między ściśliwymi powierzchniami są niedopuszczalne. Podczas montażu transformatora ze stosem rdzenia, aby zminimalizować odstęp między płytami, rdzeń z końców jest ściskany w imadle przez gumową uszczelkę.
Bardzo dobrze, jeśli wymiary komory próżniowej pozwalają na umieszczenie całego zespołu transformatora. Pozwoli to osiągnąć dobre wyniki przy użyciu stosunkowo prostych środków, chociaż taki transformator jest całkowicie pozbawiony możliwości konserwacji.
Babay Mazay, maj 2019